Bel Kayması
Bel Kayması (Spondilolistezis) Nedir?
Vücudun dik formunun oluşmasını sağlayan omurga yapısı, bir çizgi üstünde birbirinin ardı sıra gelen kemiklerden oluşur. Omurga üstünde meydana gelebilecek en küçük bir yanlış hareket bile bu benzersiz yapının bozulması ile sonuçlanabilmektedir. Bu yapının üst bölümünde yer alan omurga kemikleri, belirli sebepler dolayısıyla alttaki omurga kemiklerine göre kayma yaşamaya başlar. Öne veya arkaya doğru gerçekleşen bu kayma durumu, tıp dilinde spondilolistezis, halk dilinde ise bel kayması olarak bilinmektedir.
Bel Kayması Neden Olur?
Omurga yapısında meydana gelen bel kayması, doğuştan veya sonradan olmak üzere çeşitli sebeplerden dolayı gerçekleşebilir Eklemlerde meydana gelen iltihap, kireçlenme ya da sıvı oluşumu gibi sebepler kemik rahatsızlıklarından kaynaklanan bel kayması sebepleri arasında yer alır. Ayrıca doğum aşaması esnasında oluşan komplikasyonlar ve vücudun yapısından kaynaklanan kalıtsal problemler, doğuştan kaynaklanan bel kaymasına sebep olabilir.
Belde disk kayması olarak da bilinen bu durumun sonradan gelişmesine en önemli neden olarak yaşanan sakatlıklar gösterilmektedir. Spor ya da egzersiz sırasında yapılan ani hareketler, vücudun kaldırabileceği miktardan daha fazla ağırlık kaldırmak ve futbol gibi fiziksel rekabeti gerektiren sporlarda yaşanan kontrolsüz hareketler ya da çarpışmalar bel kaymasını tetikleyen dış sebepler arasında yer almaktadır.
Bel Kayması Belirtileri Nelerdir?
Bel kayması hastalığının en tipik belirtisi, yürürken sık sık durup dinlenme ihtiyacı hissetmektir. Birey yürürken aniden bacaklarında bir ağrı hissi oluşur ve durmak zorunda kalır. Ancak bir süre dinlendikten sonra yeniden rahatlıkla yürür hale gelmektedir. Yürürken çok kısa zaman aralıkları içinde durmak, belde bir kanal darlığı olduğunun habercisidir. Kanal darlığı ise çoğunlukla bel kayması sebebiyle oluşan bir hastalıktır.
Bunun dışında her iki bacak ile uzun zaman ayakta durmakla ya da uzun zaman oturmakla meydana gelen uyuşukluklar ve yanma hissi bel kayması belirtileri arasında yer alabilmektedir. Ayrıca gece vakti bacaklara sık sık kramp girmesi ve bacakların sık sık tutulması da bel kaymasının belirtileri arasında yer alabilmektedir.
Bel Kayması Tanı Yöntemleri Nelerdir?
İlk olarak bu gibi durumlarda bireylerin atması gereken en önemli adım doktora gitmektir. Zira omurgaya yapılabilecek doğru olmayan bir müdahale, kalıcı sakatlıklara ve inanılmaz bir acıya sebep olabilmektedir. Muayene sırasında doktor tanı için bir MR testi isteyebilir veya hareketli grafi (öne ya da arkaya eğilme gibi) ile yapılan test sonucuyla tanı koyabilir. Farklı pozisyonlarda çekilen MR aracılığıyla omurda kaymanın gerçekleşip gerçekleşmediği ya da omurdaki kaymanın ne düzeyde olduğu tespit edilebilmektedir.
Bel Kayması Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bel kayması için uygulanan tedavi yöntemleri, rahatsızlığın ne kadar ilerlediğine ve hangi evrede olduğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Eğer hasta bireyde önemli bir bulgu ya da belirti görülmezse medikal tedavinin yapılması önerilir. Fizik tedaviye ek olarak bel kayması için korse ile ağrı kesici kullanılması önerilir ve evde dinlenme ile hasta bireyin durumu takip edilir. Sürekli istirahat etmek ve ani hareketlerden uzak durmakta tedavi aşamasında destekleyici unsurlar arasında bulunmaktadır. Eğer bel ve sırt bölgelerinde ağrılar oluşursa, bölgelere steroid enjeksiyon uygulanarak bu ağrıların giderilmesi sağlanır. Medikal tedavi ile iyileşme göstermeyen durumlarda ve ilerlemeye doğru giden bel kayması rahatsızlıklarında cerrahi müdahale yoluna başvurulmaktadır. Cerrahi operasyonda hastanın kayan omurunun tekrardan doğru yerine sabitlenmesi ve yerinden hareket etmemesi amaçlanmaktadır.
Bel Kayması Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Bel Kayması Ameliyatı Nasıldır?
Bel kaymasında cerrahi operasyon kararı, hastalığın medikal yöntemler ile tedavi edilemeyecek seviyeye gelmesi üzerine verilmektedir. Hasta bu evrede cerrahi operasyon ile tedavi edilir ve bel kaymasına neden olan omurların tekrardan düz bir şekle kavuşması sağlanmaktadır.
Bel Kayması Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bel kayması operasyonundan sonra hasta günlük yaşamına azami ölçüde dikkat etmelidir. Omurga üstünde cerrahi işlem gerçekleştiğinden dolayı oturma ve kalkma sırasında ani hareketlerden uzak durmalıdır. Bunun yanı sıra hasta, tam olarak iyileşmeden yorucu, zorlayıcı ve ani hareket gerektiren aktivitelerde bulunmamaya dikkat etmelidir.
Bel Kayması Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
Bel kayması operasyonundan sonraki iyileşme aşamasında platinin durumunu tespit ve kontrol etmek için düzenli doktor kontrolü çok önemlidir. Fizik tedavi aşamasında ise fizyoterapi desteği sağlanarak iyileşme hızının artması amaçlanmaktadır. Operasyon geçiren birey, herhangi bir olumsuzluk yaşanmaması durumunda 15 ile 20 gün içinde günlük yaşamındaki temel faaliyet ve aktivitelere dönebilmektedir. Nihai iyileşme süreci ise 4 ile 6 ay arasındaki süreçte sona ermektedir.
Bel Kayması Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Bel kemiği kaymasının tedavisi, teşhis konulmasının hemen ardından başlamalıdır. Eğer tedavi evresi gecikirse hasta bireylerde şiddetli bel ağrısına ek olarak;
- Belden aşağısında hissizlik,
- Eklem ağrısı,
- Kamburluk,
- İdrarı tutamama,
- Cinsel isteksizlik gibi problemler baş gösterebilmektedir.
- İlerleyen aşamalarda ise tedavi edilmeyen bel, kısmi felç gibi çok daha ciddi sağlık problemleri ile karşı karşıya kalabilmektedir.
