Eklem Protezi Cerrahisinde Başarının İpuçları
Eskişehir Özel Ümit Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Op. Dr. Bülent Özyurt, eklem protezi cerrahisinde başarının ip uçları konusunda bilgiler verdi.
Kimlere uygulanır sorusuna cevap veren Özyurt, "Nasıl ki ilerleyen yaşla birlikte saçlarımız beyazlıyor, cildimiz kırışıyor, okuma gözlüğü kullanmak durumunda kalıyorsak eklemlerimiz de bu süreçten etkileniyor. Bu bir noktaya kadar doğal karşılanması gereken bir süreç. Ancak eklem ağrılarımız çok artmışsa, artık ağrı kesici ilaçlarla ve diğer medikal tedavi yöntemleriyle de rahatlayamıyorsak, istirahatde dahi uykumuzu bölen eklem ağrılarımız varsa veya hareket kabiliyetimizin azalması yaşam kalitemizi düşürmüşse artık ortopedik cerrahi zamanı gelmiştir. Doğumsal hastalıklar, romatizmal hastalıklar ve geçirilmiş eklem yaralanmaları eklem cerrahisi zorunluluğunu çok daha genç yaşlara çekebilir.
Kadınlarda, aşırı kilolularda, ailesinde eklem hastalıkları bulunanlarda, ağır iş dallarında çalışanlarda, aşırı hareketsiz yaşam sürenlerde eklem rahatsızlıkları daha sık görülür"dedi.
Nasıl teşhis edilir?
Hastaların en sık polikliniğe başvurma nedeninin eklemde ağrı veya acı hissi olduğunu belirten Özyurt, "Bunu eklem hareketlerinde kısıtlılık, yürüme güçlüğü, eklemde takılma- kilitlenmeler, şekil bozukluğu ve eklem şişliği gibi şikayetler izliyor. Doğru teşhis için; ayrıntılı fizik muayene, röntgen- MR gibi görüntüleme yöntemleri ve bazı kan tahlillerinden yararlanıyoruz.
Eklem şikayetlerinin henüz çok ilerlemediği hastalarda ilaç tedavileri, egzersiz, eklem içi enjeksiyonlarla ve fizik tedavi ile rahatlama sağlanabilir.
Menisküs ve bağ yaralanmaları, küçük kıkırdak yaralanmaları gibi özel durumlarda ise halk arasında “lazer cerrahisi” diye bilinen artroskopik cerrahi dediğimiz kapalı yöntemle tedavi ediyoruz.
Eklem kıkırdağının ileri derecede aşındığı, eklem yüzeylerinin deforme olduğu, kireçlendiği hastalarda ise protez cerrahisi tek çözüm yolu olmaktadır"şeklinde konuştu.
Protezin ömrü ne kadardır?
Eklem protezi tedavisinin amacının; ağrısız ve hareketli bir eklem oluşturup hastaların yaşam kalitesini yükseltmek olduğunun altını çizen Eskişehir Özel Ümit Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Bülent Özyurt, en sık diz protezi tedavisi uygulandığını belirtti. Özyurt şöyle konuştu, "Bunu kalça, omuz protezleri ve diğer eklemler izliyor.
Protez ameliyatları tercihen ileri yaşlarda uygulanmakla birlikte, gerekli koşulların oluştuğu her yaşta uygulanabilir.
Protez ameliyatları için belirli bir kilo şartı da yoktur. Zaten hareketi kısıtlanmış bir hastanın ameliyat öncesi kilo verebilmesi maalesef pek mümkün olmaz.
Günümüzde gelişen teknolojiyle 25-30 yıl sağ kalımlı protezler üretilmektedir ve ülkemizde de bulunmaktadır. Sosyal güvenlik kurumumuz bu kalitedeki protezlerin maliyetini tamamen karşılıyor. Yani hastalarımıza ek bir maddi külfet getirmiyor. Ben de hastalarımda bu kalitedeki güvendiğim protezleri kullanmayı tercih ediyorum. İlke olarak, en yakınımda kullandırmayacağım bir markayı hastalarımda da kullanmıyorum. Protezin ömrünü etkileyen diğer önemli etken tecrübeli bir cerrah tarafından doğru bir cerrahi teknikle uygulanmasıdır. Hastanın kemik kalitesi ve cerrahi sonrası doğru rehabilitasyon başarıyı etkileyen diğer önemli faktörlerdir.
Protez ameliyatı sonrası hastalarımız hemen ertesi gün tam yük vererek yürütülmekte, eklem hareketleri ve egzersizleri başlanmaktadır. Hastalar ikinci bir yardımcıya gerek olmadan evde yaşamsal ihtiyaçlarını karşılayabilirler ve genellikle ikinci gün taburcu olurlar. Olabildiğince kısa sürede sosyal hayata karışmalarını hedefliyoruz."
Riskler nelerdir?
Her tıbbi müdahalenin belirli riskleri olduğunu belirten Op. Dr. Bülent Özyurt, "Protez ameliyatlarında enfeksiyon, emboli (pıhtı atması), derin ven trombozu (damar tıkanıklığı), eklem sertliği gibi riskler olsa da ameliyat öncesinde- sırasında- sonrasında alınacak tıbbi önlemlerle bu riskler çok az görülür durumdadır. Bu durumu hastalarıma şöyle örneklendirebilirim; aracımıza binip bir yere gitme zorunluluğumuz varsa, yolda trafik kazası geçirme riskimiz var diye bu yolculuktan vazgeçmeyiz. Bizim sorumluluğumuz tüm trafik kurallarına uymaktır"diye konuştu.
Hastalara tavsiyeler
Son olarak okuyucuya önemli tavsiyelerde bulunan Op. Dr. Özyurt, "Tabii ki en önemlisi eklemlerimiz henüz sağlıklı iken bu durumu sürdürmek için gerekli tedbirleri almaktır. Bunun için doğru beslenme, kilo kontrolü, doğru egzersizlerle kas ve eklemlerimizi zinde tutmak ve herhangi bir şikayet durumunda erken teşhis ile doğru tedavi çok önemlidir."
