Emar - MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme)

Emar - MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) nedir?

Manyetik Rezonans Görüntüleme büyük mıknatıslarla oluşturulan güçlü manyetik alan içinde radyo dalgaları kullanılarak belirli anatomik yapıları, diğer yapılardan net olarak ayırt etmek, sağlıklı ve hastalıklı dokular arasındaki farklılıkları saptamak ve tanımlamak için kullanılan bir tıbbi tekniktir.

Emar (MR) hangi hastalıklarda kullanılır?

Emar vücudun değişik bölgeleri için değişik amaçlarla uygulanabilir. Özellikle vücudun kemiksiz kısımları veya yumuşak dokularını görüntülemek için MR daha uygundur. Migren, nörolojik rahatsızlıklar, baş ağrıları,beyin tümöründen şüphelenilen hastalar, epileptik nöbet geçiren hastalar, göz, kulak, çene eklemi problemi olan hastalar, omurga problemi, disk kaymaları ve disk fıtıkları, omuz, diz gibi eklemler ve bağların değerlendirilmesinde, spor yaralanmaları, kalp hastalıkları, göğüs ve karın iç organ rahatsızlıkları, kemik yapı rahatsızlıklarında MR ile değerlendirme yapılabilir.

Vücudun her bölgesi için yeterli ve özel programlarla donanmış MR cihazıyla;

• Beyin, göz, iç kulak ve kulak yapıları, hipofiz, çene eklemi, beyin atardamar ve toplardamar sistemleri gibi kafa bölgesine yönelik incelemeler
• Boyun yapısı, gırtlar, yutak, tükürük bezleri, dil ve çevre yapıları
• Akciğerler, kalp ve kalple ilişkili büyük damarlar
• Karın içi organlar, alt karın bölgesi
• Boyun, sırt ve bel bölgesi omurga patolojileri
• Omuz, kol, dirsek, el bileği, el, kalça, uyluk, diz, bacak, ayak bileği ve ayak gibi uzuvların ve eklemlerin incelemeleri
• Tüm vücut anjiografi
• MR spektroskopi,
• Kranial ve abdominal diffüzyon görüntüleme
• Perfüzyon MRG
• MRCP, MR pyelografi ve MR myelografi.
• BOS akım çalışması
• Kinematik incelemeler
• Tüm vücut metastaz tarama
• Dinamik doku ( karaciğer, meme, tümör ) MR
• Bölgesel MR anjiografik incelemeleri yapılabilmektedir.

• Manyetik rezonans hakkında sık sorulan sorular 

Emar ile hangi özellikli görüntülemeler yapılabilir?

• Beyin Emarı (MR): Beyin tümörleri, felçler, bunama ve multiple skleroz gibi kronik sinir sistemi hastalıklarını saptamak için en duyarlı yöntemdir. Ayrıca hipofiz bezi, beyin damarları, göz, iç kulak organlarının hastalıklarını değerlendirmede en duyarlı yöntem olarak kullanılmaktadır.
• Manyetik Rezonans Spektroskopi (MRS): Hücresel düzeyde metabolit değişikliklerini gösterebilen bir görüntüleme yöntemidir. Bu teknik ile patolojik dokuların biyokimyasal analizlerinin yapılabilmesinin yanı sıra, normal dokularda mevcut biyokimyasal ilişkiler de araştırılabilmektedir.
• Difüzyon Ağırlıklı MR: Difüzyon MR tekniğiyle dokudaki suyun moleküler hareketlerinden kaynaklanan görüntüler elde edilir. Difüzyon MR’ın başlıca kullanım alanı, en önemli mortalite (ölüm) ve morbidite nedenlerinden biri olan inmenin görüntülenmesidir. Akut inme tanısında doğruluğu çok yüksek olup BT ya da konvansiyonel MR’a göre üstündür. BT ve standart MR teknikleri 1-2 saatlik bir enfarktı gösteremezken, difüzyon MR ile enfarkt çok erken dönemde kolayca görüntülenebilmektedir. Ayrıca difüzyon MR ile kafa içi kistik yapılar birbirinden ayrılabilmekte, tümöre bağlı omurga basısı sonucu oluşan kırıklarda iyi huylu kötü huylu tümör ayrımının yapılmasında, MS plaklarında ADC artışının görüntülenmesinde kullanılmaktadır.
• Perfüzyon Ağırlıklı MR ( PA–MR): Bu teknikle beyin dokusunun fonksiyonel durumu hakkında bilgi edinilir. PA MR sayesinde serebral dokuda oluşan hasar ve yer kaplayan lezyonların neden olduğu hemodinamik değişikler izlenmektedir. Klinikte, inme, intrakranial (kafa içi) tümörler, epilepsi, demans (bunama), kognitif bozukluklarda ve normal fizyolojik değişimlerin non-invazif değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.
• Fonksiyonel MR (fMR): Beynin oksijenlenme ve kanlanmasındaki değişiklikleri ölçerek, cerrahi riskin değerlendirilmesi ve operasyonun planlanmasında çok değerli bir tarama yöntemi olarak kullanılmaktadır. En önemli ve güncel kullanım alanı duyusal-motor ve konuşma merkezlerine yakın kitle lezyonlarında cerrahi öncesi yeterli kalitede fonksiyonel haritalandırmanın yapılabilmesine imkân tanır.
• MR Anjiografi: Damarlara kateterle girişim yapılmadan ve radyasyonsuz olarak, damarların detaylı görüntülenmesini sağlar. İntrakranial (kafa içi) damarların görüntülenmesinde, ayrıca aorta, böbrek, akciğer, kol ve bacak damarlarının görüntülenmesinde kullanılır.
• Kalp ve Damar Sistemi Emarı (MR): Kabin ve ana damarların yapısı ve fonksiyonu ile kalp adacıklarının boyutu, duvar kalınlıkları, kalp krizi veya ilerleyici kalp hastalığına bağlı gelişen kalp hasarının boyutunu saptamak için kullanılır. Koroner damarların görüntülenmesi, fonksiyonel çalışmalar ve eforlu perfüzyon MR çalışmaları da gün geçtikçe daha umut verici olma yolundadır. Hipertansiyon hastalarında, böbrek damarlarındaki daralma ve sorunların saptanmasında karaciğer, akciğer, kol ve bacak damarları gibi damarların da değerlendirilmesi işlemi MR anjiografide kolayca ve detaylı bir şekilde yapılabilmektedir.
• Vücut Emarı (MR): Vücut Emarı ile Kalp, ana damarlar, akciğer, karaciğer, böbrekler, dalak, pankreas, safra kesesi, safra yolları, karın içi damarlar detaylı bir şekilde incelenebilmektedir. Safra kesesi, safra yolları ve pankreas kanalına yönelik kolanjiopankreatikografi tetkiki ile de lümen yapıları vücut dışından iğne, kateter girişimi yapılmadan çok daha rahat ve detaylı olarak gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıca MR radyasyon içermediğinden kadın ve erkek üreme organları, pelvik organlar ve mesane için iyi bir görüntüleme alternatifidir.
• Meme Emarı (MR): Meme Emarı, mammografi veya USG’nin yerine yapılan bir yöntem değil, her iki tanı yöntemi ile birlikte kullanılan bir yöntemdir. Meme görüntülenmesinde MR ve diğer tüm yöntemler, meme tümörlerinin erken tanısı için yapılmaktadır. Her iki memede çoklu odak araştırılması ( meme kanserlerinin önemli bir bölümü çoklu odaklar halinde gelişebilmektedir), silikon implant takılmış veya genç hastalarda izlenen yoğun meme dokusu gibi mammografinin zorlandığı alanlarda da tarama amaçlı kullanılabilmektedir. Ancak mammografide ve USG’de saptanan lezyonların iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığının değerlendirilmesinde, meme MR önerilmektedir.
• Prostat MR(Emar) :Prostatın en sık görülen sorunları iltihaplar (prostatit), iyi huylu prostat büyümesi ( benign prostat hipertrofisi, BPH) ve prostat kanseri tanısında kullanılır. Ayrıca biyopsi ile prostat kanseri saptanmış hastalarda hastanın tedavi kararını ve sürecini belirleyecek olan tümörün büyüklüğü ve prostat dışında başka organlara yayılıp yayılmadığını saptamak için de iyi bir yöntemdir.
• Kas İskelet Sistemi MR: Kaslar, tendonlar, bağlar, menisküsler, diğer eklem diskleri, eklem kapsülü ve çevre yumuşak dokular hakkında detaylı bilgiler vermektedir. Spor yaralanmalarına bağlı dokuların değerlendirilmesinde diğer uzuv yaralanmalarında, eklemlerin yeni ve eski rahatsızları, iltihaplı durumlarında ( artritler), ayrıca kas-iskelet dokusu iltihapları, kitleleri veya başka organlardaki kitlelerden kemiklere olan yayılımın değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca disk fıtığı (bel fıtığı veya boyun fıtığı gibi) skolyoz (kamburluk) gibi omurga problemleri ile spinal cerrahi sonrası cerrahinin etkileri ile ilgili değerlendirmelerde kullanılır. 
•   MR kimlerde kullanılamaz?

Manyetik Rezonans görüntüleme yöntemi iyonlaştırıcı radyasyon yaymaz güçlü bir manyetik alan kullanır. Görüntüleme işleminin yapıldığı odada metal eşyalar bulunmamalıdır. Bu yüzden; metal kalp pili, vagus sinir stimülatörleri, implante edilebilir kardiyoverter-defibrilatörler, insülin pompası kullananlar, koklear implantlar, derin beyin stimülatörleri bulunan kişilerin bu durumu bildirmeleri gerekmektedir. Bunun yanında bazı dövmeler mürekkepleri de metal tozu içerebilir.

 MR Riskli bir işlem midir? Zararları var mıdır?

• MR güvenli bir görüntüleme yöntemidir. Emar görüntülemesi sırasında yüksek gürültü yaşanabilir. Sık sık tıklama ve bip sesi işitilir. Bazen 120 desibele kadar çıkan bu sesten korunmak için kulaklık kullanılabilir.
• Klostrofobi yani kapalı yer korkusu olan kişilerin MR cihazına girmesi sorunlu olabilir. Bunun için; sakinleştirici veya anestezi kullanılabilir.