Febril Konvüzyon

Febril konvüzyon (FK) pediatrik populasyonda en sık görülen nöbet tipidir. Görülme sıklığı %3-5 arasındadır. FK’la ilk karşılaşıldığında ailede aşırı bir korku ve paniğe yol açmaktadır.

FK’lar kabaca 6 ay-6 yaş arasında gözlenmektedir. 18. ayda pik yapar. FK geçiren çocukların %50’si 12-30 ay arası ilk febril nöbeti geçirmektedir. FK ile ilişkili en hafif ateş 38 C dir. Çok yüksek ateş ile konvüzyonun ortaya çıktığına dair bilimsel kanıt yoktur. ,FK’lu çocuklarda ÜSYE, tonsillit, otitis media, idrar yolu enfeksiyonu olabilir. Bu çocuklarda yaşdaşlarına göre daha sık ÜSYE gözlenmektedir.

FK’da genellikle aile öyküsü bulunmaktadır. Bu durum FK’a yatkınlığı arttırır. Okul öncesi, kreşe giden çocuklarda ateş daha sık görüldüğünden FK da daha sık görülmektedir.

FK’ların çoğu kısa süreli, jeneralize kasılma titreme, nadiren kısmi nöbetler şeklindedir. FK iki tiptir. Basit FK’da nöbet jeneralize 15 dakikadan kısa süren , 24 saatte bir kez görülen, nörolojik bulgusu olmayan nöbetlerdir. Febril nöbetlerin %80-85’i bu şekildedir. Kompleks FK’lar 15 dakikadan uzun süren, 24 saat içinde birden fazla olan nöbetlerdir. Kısmi başlangıçlı olabilir ve nöbet sonrası nörolojik bulgu gelişebilir.

FK’da ateş nedeni araştırılmalıdır. İlk kez FK geçiren çocukta mutlaka SSS enfeksiyonu dışlanmalıdır. FK’a özgü EEG bulgusu yoktur. EEG prognozu, nöbet tekrarlama ve epilepsi gelişme riskini belirlemez. Basit FK’da EEG gereksizdir. Basit FK’da SSS görüntüleme yöntemleri de gereksizdir. Fokal nörolojik bulgu, kafa içi basınç artışı tespit edilen vakalarda BBT gereklidir.

FK’da risk faktörleri; 1)1. Derece akrabalarda FK öyküsü, 2)Nöromotor gelişme geriliği olması, 3) Prematüre doğum, 4)Yenidoğan yoğunbakım servisinde 1 aydan fazla kalmış olmak.

FK geçiren çocukların %30-40’ında nöbet tekrarlar. 1 yaş altında ilk nöbet geçirdiyse %50, 3 yaş üstünde ise %10 tekrarlama riski vardır Tekrarlayan nöbet %75 ilk yıl, %90 ilk 2 yıl içinde görülmektedir. FK’nun epilepsiye dönüşme riski tartışmalıdır. Tek basit FK’u olan çocuklarda epilepsi görülme riski genel popülasyondan farklı değildir. Epilepsi gelişmesinde FK sayısı değil, risk sayısı önemlidir. FK’dan sonra epilepsi gelişmesinde en önemli risk faktörü ailede epilepsi öyküsü ve kompleks tipte FK olmasıdır. FK’da prognoz iyidir. Kalıcı nörolojik bozukluk ya da ölüm bildirilmemiştir. Bilisel beceriler ve okul başarısı toplumdan farklı değildir.

FK’da tedavinin amacı akut konvüzyonu durdurma, tekrarı önleme, aileyi bilgilendirerek ateş korkusunu azaltmaktır. Basit FK’da proflaksi (koruma) tedavisi gereksizdir. İlk febril nöbeti 1 yaş altında geçirenlere, kompleks FK’lulara, ailede FK öyküsü olanlara, öncesinde nörolojik bulgusu veya nöromotor gelişme geriliği olanlara, sık tekrarlayan (3’ten fazla) antiepileptik ilaç başlanabilir.

Aileler ateşli havalenin göründüğü kadar ürkütücü olmadığı, iyi huylu bir durum olduğu, beyinde harabiyete yol açmadığı konusunda bilgilendirilmelidir. Ateşli havalenin tekrarlayabileceği, aileye anlatılmalıdır. Öncelikle sakin olunmalı, çocuk yan yatırılmalı, dişlerin kilitlenmesi durumunda dişlerin arsına bir şey sokulmaya çalışılmamalı, ağzı açmak için kuvvet uygulanmamalı, çırpınma ve kasılma sırasında hareketler durdurulmaya çalışılmamalı, baş ve solunum yolu emniyet altına alınmalı, nöbet 10 dakikadan uzun sürerse en yakın hastaneye arabayla veya ambulansla getirilmesi gerektiği anlatılmalıdır.