Gebelik Takibi Nasıl Yapılır?

Gebeliğin beklendiği kadınlarda, adet gecikmesi olduğunda idrarda yada kanda gebelik testleri yapılmakta ve bu testlerin sonuçlarına göre gebeliğin varlığı belirlenmektedir.

Gebeliğin çok erken dönemlerinde ultrasonografi ile bir görünüm sağlanamamaktadır. Bu dönemde gebelik sürecinin sağlıklı gidip gitmediği ancak kandaki gebelik hormonu dediğimiz B HCG hormonunun izlenmesi ile olabilmektedir.

B HCG hormonu belli bir seviyeye ulaşınca ( vajinal ultrasonografi ile daha erken olmak üzere) ultrasonografide içi su dolu küçük bir kese şeklinde (gebelik kesesi) görüntü ortaya çıkmaktadır.

Bu kesenin uterus içinde görülmesi dış gebelik ihtimalini ortadan kaldırır. Gebelik kesesi görülür hale geldikten sonra, gebelik sürecinin takibi bu kesenin bütümesinin takibi ilegörülmekte ve 1-2 hafta içinde ( yine önce vajinal ultrasonografide olmak üzere) fetüs ve kalp atımı ultrasonografi ile izlenebilir hale gelmektedir.

Bundan sonra canlı fetusun anne uterusu içinde gelişiminin doğuma kadar izleneceği bir takip süreci başlamaktadır.

Fetusun kalp atımının tespit edildiği ilk andan sonra annenin ilk gebelik tetkikleri yapılmaktadır. Bu tetkiklerde annenin kan grubu, kan tablosu, pıhtılaşma durumu, kan şekeri düzeyi, karaciğer ve böbrek tetkikleri, hepatit tetkikleri bebeği etkileyebilecek hastalıkları tetkikleri ve idrar tetkikini içeren bir grup tetkik yapılmaktadır.

Gebelikte ilk 12 haftalık gebelik döneminde 2-3 hafta aralarla daha sonra 34. Haftaya kadar 3-4 haftalık aralarla, 34. Haftadan sonra da haftalık takipler şeklinde gebelik takibi yapılır.

Riskli gebelik durumlarında bu gebelik takip takvimi daha sıklaşacak şekilde değişebilir.

Bu takipler esnasında rutin olarak yanılan hemogram ve idrar tetkiklerinin dışında genelde dört ekstra testimiz vardır.

1-) İKİLİ TARAMA TESTİ

11 hafta- 13 hafta 6 günlük gebelik esnasında yapılır. Fetusun ense kalınlığının ölçüldüğü test bu testtir.

Bu test, bebeğinizin özellikle zekası konusunda olmak üzere bazı hastalıklar nedeniyle daha derin, daha ayrıntılı bir teste ihtiyacı var mıdır? Sorusunu cevaplar. Bu testin sorunlu çıkması bebeğinizin zeka özürlü olacağını göstermez. Ancak bu konu ile ilgili daha hassas testlerin yapılmasının gerekli olduğunu gösterir. Bu durumda;

• Ya anne kanından yapılan bir test ( cfdna testi)
• Ya da anne karnındaki bebeğin suyundan örnek alınarak yapılan bir test (amnıosentez) yapılır.

Anneden alınan kanda yapılan cfdna testi bir tarama testidir. %99’a kadar ( zeka konusunda) doğru sonucu vermektedir. Bu testte de sorun saptanırsa o zaman amnıosentez yapılır.

Anne karnındaki bebeğin suyundan örnek alınarak yapılan amınıosentez testi %100 doğru sonucu verir. Bu testte çok düşük ihtimallide olsa bebek ve anne için risk mevcuttur.

2-) ANNE KARNINDA ALFA FETO PROTEİN DÜZEYİ YAYİNİ (MSAFP)

Eskiden üçlü tarama testi içinde değerlendirilen Alfa Feto Protein(AFP) düzeyi artık sadece tek olarak istenmekte ve karnınızdaki bebeğinizin beyin-beyincik-omurilik sisteminde bir sorun olup olmadığı konusunda bize bilgi vermektedir.

3-) FETAL ANOMALİ TARAMA ULTRASONOGRAFİSİ(AYRINTILI ULTRASON)

Gebeliğinizin 18.20 (19-23.) haftalık döneminde yapılır. Bu dönem karnınızdaki bebeğin en iyi değerlendirildiği dönemdir. Bu ultrasonografik incelemede karnınızdaki bebeğin bütün anatomik yapılarının detaylarıyla değerlendirilmesi, anatomik bir sorun olup olmadığı belirlenir. ( en iyi ultrasonografik değerlendirebilmede bile tesbit edilmesi mümkün olmayan bazı sorunlu durumlar vardır.)

4-) ŞEKER TARAMASI TESTİ:

• 24 – 28 haftalar arası dönemde yapılır.
• Anneye belli miktarda glukoz ihtiva eden sıvı içirilip, sonrasında belli saatlerde kan şekeri düzeyi ölçülerek yapılan testtir.
• Annenin açlık kan şekeri ve glukoz içtikten sonraki kan şekeri değerleri yorumlanarak izlenecek yol belirlenir.

• Kan uyuşmazlığı olan çiftlerde, yapılan gebelik takibinde kan uyuşmazlığı testi dediğimiz indirekt coombs (IDC) yapılır.
• Gebelik esnasında gelişen patolojilerle ilişkili olarak, patolojikle ilgili testler yapılır.

• Gebelikte 34. Haftadan itibaren Non Stress Test (NST) takiplerine başlanır. NST dediğimiz bu test, karnınızdaki bebeğin iyilik halini gösterir. (kasılmalar varsa onuda gösterir). Doğum oluncaya kadar genellikle haftada bir olarak NST yapılır. (Riskli durumlarda bu test daha sık yapılır.