Gebelikte Şeker Yükleme Testi
Tüm gebeliklerin yaklaşık %6’sında görülen gebelik şekeri iki şekilde olabilir; gebelik öncesi var olan şeker hastalığı veya gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığı. Gebelik şekeri olanların büyük kısmı gebelikte oluşan şeker hastalığı şeklinde karşımıza çıkar.
Gebelik şekerinin saptanması için gebelerde 24-28 haftalar arasında şeker yükleme testi yapılmaktadır. Ancak daha önceki gebeliklerde şeker saptanan, sebebi bilinemeyen gebelik kayıpları yaşayan, gebelik öncesi normalin üzerinde kilosu olan 35 yaş üstündekiler, birinci derece akrabasında şeker hastalığı olan, gebelik sürecinde sıvısı aşırı artış gösteren ve daha önce 4000 gramın üzerinde bebek doğuran gebeler riskli gruptadır. Bu gruptaki gebelerde şeker yükleme testinin 24. Haftadan önce yapılması veya ilerleyen süreçte tekrar edilmesi gerekebilir. Gebeler çoğu zaman diyabetin belirtilerini fark edememektedir ve bu durum tahlillerle anlaşılmaktadır.
Şeker yükleme testi uluslararası kabul görmüş bir uygulama olup test için verilen 50-75 veya 100 gram şekerin bebeğe zararı olmadığını net olarak bilinmektedir. Bu testin riski ancak bir iğne ile kan alınması kadardır. Tüm dünyada Sağlık Bakanlıkları bu testin anne ve bebeğin sağlığını korumak için zorunlu hale getirilmesi için çalışmalar yapmaktadır. Medya kanalıyla bu testin anne ve bebek için risk oluşturduğuna dair yapılan açıklama bilimsel gerçekleri yansıtmamaktadır.
Bu test uygulanmadığı takdirde, olası şeker hastalığı durumunda kan şekeri seviyesi kontrol altına alınmaz. Bu durum anne adayını böbrek enfeksiyonu, dirençli vajinal mantarı gibi rahatsızlıklar açısından korunmasız bırakacağı gibi diabetik ketoasidoz dediğimiz çok ciddi komplikasyonlarla karşılaşma ihtimali de yaratır. Bebeklerde anomali gelişme riski, gebelikte saptanmış bir şeker hastası gebenin bebebği için normal gebeliklerde olan oranlar gibidir. Fakat kandaki şekerin ani olarak yükselmesi veya düşmesi nedeniyle, bebeğin anne karnında ani olarak kaybedilmesi olasılığı gündeme gelebilir. Özellikle tedaviyi aksatan veya mevcut gebelik şekeri durumunu bilmeyen kadınların bebeklerinde bu risk çok yüksektir. Kan şekerindeki yükseklik bebeğin fazla kilolu doğmasına, doğum sırasında travmaya bağlı sorunlar yaşanmasına sebep olabilir. En fazla yaşanan sorun bebekte oksijensizlik belirtisi olmasıdır. Bunun dışında bebekte kan şekerinin düşmesi, kanında kalsiyum seviyesinin düşmesine bağlı erken dönemde nöbetler yaşanabilir. Yine gebelik şekeri olan annelerin bebeklerinde akciğerin tam olarak gelişmemesi nedeniyle solunum zorluğu olması ve sarılık gibi ciddi sorunlar beklenebilir.