İnfertilite Ne Demektir?
Çiftlerin bir yıllık süre içerisinde çocuk istemeleri ve korunma yöntemi kullanmamalarına rağmen gebeliğin olmamasına infertilite denir. Türkiye'de ve dünyadaki çiftlerde yaklaşık %15 oranında infertilite sorunu vardır.
Çiftler Ne Kadar Sürede Gebelik Oluşmazsa Doktora Başvurmalıdır?
35 yaşın altındaki çiftler 12 ay boyunca korunmasız düzenli ilişkiyi denemelerine rağmen hala gebelik oluşmamışsa doktora başvurmalılar. 35 yaşın üzerindeki çiftlerde bu süre 6 aydır.
Aşağıdaki durumlarda 1 yıl beklenmeden inceleme başlatılabilir:
Kadın
- Kadın yaşı > 35 ise
- Amenore (adet görememe) veya düzensiz adetleri varsa
- Pelvik enfeksiyon veya endometriosis öyküsü varsa
- Geçirilmiş abdominal veya pelvik cerrahi öyküsü varsa
- Anormal muayene bulguları varsa
Erkek
- Geçirilmiş ürogenital cerrahi öyküsü varsa
- Geçirilmiş cinsel yolla bulaşan hastalık öyküsü varsa
- Anormal muayene bulguları varsa
EN YAYGIN OLARAK GÖRÜLEN İNFERTİLİTE NEDENLERİ
KADINA AİT NEDENLER
Çiftlerin %40-50'sinde infertilite nedeni kadına aittir.
- Yumurtlamaya ait nedenler: Olgun yumurta hücresinin gelişmemesi, yumurtlama olmaması, yeterli kalitede yumurta üretilememesi.
- Rahim ağzına ait nedenler: Enfeksiyon, tümör, salgı yetersizliği.
- Rahime ait nedenler: Rahmin olmayışı, rahmin şekil bozukluğu ( rahim içinde perde olması) , bazı myomlar.
- Tüplere ait nedenler: Tüplerin olmaması, doğuştan tıkanıklığı, geçirilmiş enfeksiyon, ameliyat, endometriozis gibi nedenlere bağlı yapışıklıklar sonucunda meydana gelen tıkanıklıklar gibi yumurta iletimini bozan nedenler.
- Diğer nedenler: Endometriozis olarak adlandırılan rahim içini döşeyen hücrelerin rahim dışında bulunması, bağışıklık problemleri, üreme organları bozuklukları, psikolojik ve cinsel problemler.
ERKEĞE AİT NEDENLER:
Çiftlerin %40-45'sinde infertilite nedeni erkeğe aittir.
sperme ait bozukluklar :
- spermde sayı ve hareket azlığı, şekil bozukluğu ( sayı 20 milyonun, ileri hareket % 50'nin, normal yapıda sperı7ı % 14'ün üzerinde ise sperm normal kabul edilebilir)
- Erkek üreme sisteminde erkek tohum hücreleriningeçişini etkileyen bir tıkanıklık
- Varikosel, hidrosel, torbalara inmiş fıtık, inmemiş test.is.
- Diğer nedenler: Enfeksiyonlar, travmalar, hastalıklar, psikolojik ve cinsel problemler .
HEM KADIN HEM ERKEĞE AİT NEDENLER:
Çiftlerin %20-25'inde infertilite nedeni hem kadına hem erkeğe aittir.
- Yumurtlama sorunu & sperm sayısı azlığı
- Tüplerde enfeksiyon & spermin yapı bozukluğu ve benzeri durumlar.
AÇIKLANAMAYAN İNFERTİLİTE:
İnfertil çiftlerin yaklaşık %10-15'inde infertilite nedenini açıklayacak herhangi bir neden bulunmamaktadır. Kadın ve erkek araştırıldığında, gebeliğin oluşmasına engel olabilecek herhangi bir problemin saptanamadığı olgulardır .
TEDAVİ
Tedavi infertiliteye neden olan duruma göre değişir. Saptanan nedene göre İlaç, hormon veya cerrahi (ameliyat) tedavisi gerekebilir. İnseminasyon( aşılama) veya tüp bebek gibi yardımcı üreme teknikleri uygulanabilir.
Hiç bir neden bulunamayan "açıklanamayan infertilite" de ise ampirik olarak çiftin yaşına ve sağlık durumuna göre değişmekle beraber ovulasyon indüksiyonu (yumurtlama), aşılama veya tüp bebek tedavileri uygulanır.