Panik Atak

Panik Atak, fiziksel olarak çarpıntı, terleme, titreme, boğulma ya da nefes alamama hissi, göğüste ağrı veya sıkışma, bulantı, karın ağrısı, baş dönmesi, dengesizlik gibi bedensel şikayetler, buna eşlik eden düşünsel olarak tanımlanabilecek, kalp krizi geçirme, kontrolünü kaybetme, delirme korkusu ya da ölüm korkusu ile karakterize bir süreçtir.

Atak ani başlangıçlıdır ve genellikle hızlı bir şekilde, 10 dakika veya daha kısa bir sürede doruk noktasına ulaşır. Panik ataklar yaklaşık olarak 15-20 dakika sürer. Panik atak başta fobiler olmak üzere diğer bir kısım psikiyatrik bozukluklarda da görülebilir. Ancak bunlar stres etkeni ile karşılaşma ya da karşılaşma olasılığı sonucunda ortaya çıkar.

Panik Bozukluğu tanısı kayabilmek için beklenmedik zamanlarda ortaya çıkan ve yineleyen panik ataklar söz konusudur. Panik Ataklarının sıklık ve şiddeti değişkenlik gösterir. Atak sonrasında kişide yeni bir atak daha yaşayacağı ile ilgili kaygılar mevcuttur (beklenti anksiyetesi). Atak esnasında kişi kalp krizi geçirecekleri, beyninde önemli bir hastalık olduğu, felç olabilecekleri gibi kuşkularla acil servislere başvururlar. Çoğu zaman yapılan ilk tetkiklerde herhangi bir sorun saptanmamış olmasıyla da yetinmeyip daha ileri tetkik arayışları içine girerler. Sorunun psikolojik olduğunun anlaşılıp bir psikiyatra yönlendirilene kadar hastaların çoğu beyin tomografisi, beyin MRI, kalp anjiografisi gibi son derece pahalı, zahmetli ve riskli tetkikler yaptırırlar. Aynı korkularla hastaların bir kısmı evde yalnız kalamama, kalabalık yerlere girememe gibi sorunlar yaşarlar (kaçınma davranışı). Bu durum kişinin mesleki ve sosyal yaşantısını ileri derecede kısıtlayabilir. Atak sonrasında kişi kendini çok yorgun ve bitkin hisseder. Hiç bir şey yapmak istemez. Tahammülü kalmamıştır, yalnız kalmak istemez. Birinin yanında kendini güvende hisseder.

PANİK ATAĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?

• Çarpıntı, kalbin sert ve yerinden fırlayacakmış gibi atması,
• Terleme, ateş basması, üşüme,
• Titreme,
• Nefes almada güçlük, aldığı nefesin yetmediği hissi,boğulma korkusu,
• Baş dönmesi, bayılacağını düşünme,
• Bulantı, geğirme, karın ağrısı,
• Göğüste sıkışma hissi, ağrı,
• Kendini hissedememe, kendine yabancılaşma, algılama güçlüğü (depersonalizasyon),
• Çevrenin değişmesi veya gerçek olmadığını düşünme (derealizasyon),
• Ölmekten korkmak,
• Çıldıracağını düşünmek, başkasına zarar verme korkusu,
• Vücutta uyuşma, karıncalanma.

PANİK ATAK NEDENLERİ:

Hastalık için tekbir neden söylemek zordur. Beyindeki kimyasal maddelerden ya da beynin bir bölümünün fonksiyonunu yitirmesi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Tek başına ya da çeşitli hastalıklarla birlikte ortaya çıkabilir. Genetik özellikler de etkilidir. Yakın akrabalarında panik bozukluk olanlarda görülme sıklığı daha çoktur. Stresli bir hayat sürme, bir yakının ölümü veya kalp krizine şahit olma, trafik kazası gibi nedenler panik atağı tetiklemektedir. Bağımlılık yapan maddeleri kullanan kişiler, kendini suçlu hissedenler, sorunları kafasına çok takan kişiler, mükemmeliyetçi bir yapıya sahip olanlarda panik bozukluk görülebilir.

PANİK ATAK SIKLIĞI:

Tüm dünyada yapılan çalışmalar Panik Bozukluğunun genel nüfus içindeki yaygınlığının % 1-3 arasında olduğunu göstermektedir. Panik Bozukluk kadınlarda erkeklere göre 2-3 kat daha fazla görülmektedir. Genelde yirmili yaşlarda olmak üzere her yaşta ortaya çıkabilir.

PANİK ATAK TEDAVİSİ:

Panik bozukluğu tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Psikiyatri uzmanına başvurarak yardım alabilirsiniz. İlaç tedavileri panik bozukluğu tedavisinin temelini oluşturmaktadır. Düşüncelerimizin duygularımız ve davranışlarımız üzerinde çok güçlü bir etkisi vardır. Ataklara sebep olan görünüşte otomatik düşüncelerin ve yanlış yorumların farkında olmayabilirsiniz. Psikoterapiler duygu düşünce davranış ve belirti ilişkisini anlamanıza ve üstesinden gelmenize yardımcı olacaktır. Panik bozukluğu, erken dönemde saptanıp tedavi edilmediği durumda hastada depresyona ve alkol ya da uyuşturucu madde kullanımına yol açabilir.

ATAK SIRASINDA HASTA NELER YAPABİLİR?

Bir yere oturmalı ya da uzanmalısınız. Kendi kendinize bunun sadece bir atak olduğunu, korkulacak bir durum olmadığını söyleyin ve atağın geçmesini bekleyin. Atak sırasında üzücü, heyecanlandırıcı tartışmalardan kaçmak gerekir. Kafeinli içecekler, sigara ve alkol kullanımından uzak durmalısınız. Kendinizi kontrol etmeye çalışın. Atak sırasında derin nefes almayın, çünkü şikayetler artar. Nöbet geçene kadar bir torbaya soluk alıp verilebilir.